Kayseri'nin Tarihi

Kapadokya`nın başkenti: Kayseri Kayseri 5000 yıla uzanan tarihi boyunca Anadolu'nun cazibe merkezlerinden biridir. Kuzey ile g�neyi, doğu ile batıyı birbirine bağlayan yolların kesişme noktasında yer almış ve bir �ok milletler i�in stratejik bir konuma sahip olmuştur. Bu milletler g�n�m�ze ulaşsın ulaşmasın eserleri ile Kayseri'yi ihya etmekten ka�ınmamışlardır. Kayseri ovasında tarih �ncesi ve tarih �ağlarındaki yerleşmeyle ilgili en �nemli bilgiler, K�ltepe H�y�ğ�'nde (Kaniş-Karum) yapılan kazılar sonucu elde edilmiştir. Bu h�y�k, İ� Anadolu'daki en b�y�k h�y�klerden biri olup, eldeki bilgilere g�re, yalnız Kayseri'nin değil, Anadolu'nun da ge�mişini aydınlatması bakımından �ok �nemli bir yerleşmedir. Kayseri ve y�resinde yapılan bilimsel �alışmalar ışığında, yerleşmenin başlangıcı M.�. 3. bin yılın ortalarına kadar uzanmaktadır. Kayseri’nin 21 kilometre kuzeydoğusunda yer alan K�ltepe ise M.�. 4000 yıllarından (Kalkolit �ağ) başlayarak Roma Devri sonuna kadar daima yerleşim merkezi olmuştur. K�ltepe’den başka, Yahyalı’nın Eğrik�y ve İncesu h�y�kleri de aynı devir yerleşmelerine işaret etmektedir. Tarihi boyunca, bazı g��ler ve savaşlar sonucu kesintiler olmakla beraber, h�y�kte s�rekli bir yerleşmenin var olduğu ş�phe g�t�rmez. Ancak bug�nk� Kayseri’nin ilk yerleşim b�lgesi ise şehrin 2 kilometre g�neybatısında yer alan Eskişehir de denilen b�lgede kurulan M.�. XI. y�zyıl ortalarında Kaniş’e paralel olarak, y�redeki en �nemli yerleşme olarak Mazaka tarih alanına �ıkar. Mazaka Tabal Krallığı'nın kurulduğu yerdir. Tabal Krallığı'nın yıkılmasından sonra, b�lge, Kilikya, Med ve Pers y�netimine girmiştir. Perslerin Lidyalıları yenmesiyle birlikte, M.�. 550'de b�t�n Anadolu ve Mazaka da Pers hakimiyetine girmiş ve Kapadokya'nın b�y�k satraplığının merkezi yapılmıştır. Makedonyalı İskender y�netiminden sonra y�rede kurulan Kapadokya Krallığı d�neminde adı "Eusebia" olarak değiştirilmiştir. Kapadokya'nın Roma'ya bağlanmasından sonra İmparator Augustus zamanında ona izafeten "Caeseria" (Kaseria) olarak adlandırılmıştır (M.�. I. y�zyıl). M.S. III. y�zyılda Sasanilerin saldırısına uğrayan Kayseri, �eşitli d�nemler ge�irmiştir. Şehir IV. y�zyılda tamamen Hristiyanlaşmıştır. Roma İmparatoru Theodosius zamanında olduk�a zarar g�ren kent Justinianus zamanında ise tekrar b�y�k imar g�rm�ş, Roma d�nemi surları daraltılarak yem surlarla �evrilmiştir. Kayseri, Bizanslıların elinde iken VII. Y�zyıldan itibaren kısa s�relerle (690-785 yıllarında) Araplar tarafından zapt edilmiştir. 1071 Malazgirt Zaferi'nden sonra Sel�uklulara t�bi Danişmentliler tarafından fethedilen şehir, 1127 yılında Danişmentlilerden Emir Melik Mehmet Gazi'nin eline ge�miş, oğlu Melik Mehmet zamanında ise beyliğin başkenti olmuştur. 1169 yılından itibaren Anadolu Sel�ukluları, Kayseri ve civarındaki b�t�n kaleleri alarak buraları Sel�uklu Devleti'ne dahil etmiştir. Kayseri, 1243 yılında Moğol istilasına uğramış, 1335 yılma dek, �nceleri kısmen Sel�uklulara t�bi olmakla birlikte esasen Moğol-İlhanlı h�kimiyetinde kalmıştır. Moğollar bu tarihler arasında Anadolu'da b�y�k katliamlar yaparak b�lgeyi yağmalamışlardır. 1330'lu yıllardan itibaren, Eretnaoğulları Beyliği'nin daha sonra Kadı Burhaneddin Devleti'nin �nemli bir merkezi olan Kayseri, XV. y�zyıl başlarından itibaren Karamanoğullarının idaresi altına girmiş ve Karamanoğulları, Dulkadiroğulları arasında pek �ok kez el değiştirmiştir. Nihayet 1463 yılında Fatih Sultan Mehmet şehri Karamanoğulları’ndan alarak Osmanlılara bağlamıştır. Osmanlı idaresine katılan Kayseri, yeni teşkil eden Karaman eyaletine bir liva olarak bağlanmıştır. XIX. y�zyılda Osmanlı b�y�k reformlara sahne olmuş bir �ok alanda yenilikler g�r�lm�şt�r. İdari reformlar sonucunda 1867'de y�r�rl�ğe giren Vil�yet Niz�mn�mesi'yle Kayseri Sancağı, Ankara Vilayeti'ne bağlanmıştır. 1908'de II. Meşrut-yet'in ilanından sonra yine Ankara'ya bağlı olan Kayseri'nin 2 kazası, 1 nahiyesi ve 181 k�y� bulunmaktaydı. Bu d�nemde m�stakil bir mutasarrıflık olan Kayseri, Cumhuriyetle birlikte 1924 Anayasası �er�evesinde "vilayet" olmuştur. 1928'de Kayseri; Merkez, İncesu, B�nyan, Develi, Aziziye (Pınarbaşı) olmak �zere 5 kaza, 21 nahiye ve 314 k�yden ibaretti. Bug�n ise, Kayseri ilinde Akkışla, B�nyan, Develi, Felahiye, Hacılar, İncesu, Kocasinan, Melikgazi, �zvatan, Pınarbaşı, Sarıoğlan, Sarız, Talas, Tomarza, Yahyalı ve Yeşilhisar olmak �zere 16 il�e, 46 il�esi bulunmaktadır. Bu yazıda size Kayseri'nin tarihini anlatmak istedik.