Trabzon'nun Tarihi

Trabzon'un kuruluşu M. �. 2000 yıllarına inmektedir. Erzurum dan ge�en ve İran sınırına varan, Avrupa ile Asya'yı birbirine bağlayan tarihi İpek Yolunun başlangıcında kurulan Trabzon şehrinin ilk kurucularının Ortaasya ve Kafkaslardan b�lgeye gelen Turani kavimlerden Marlar, Tibarenler ve Moskların olduğu tarih kitaplarında yer almaktadır. Trabzon'un kuruluşundan itibaren ge�irdiği devreler ş�yle sıralanabilir. I. Devir: Kuruluşundan serbest şehir oluncaya kadar ge�en devir (M. �. 2000-M. �. 750). Bu devir karanlık ge�en bir devirdir. Bah�ecik mevkiinde bulunan bazı kalıntılar bize bu b�lgeye ilk defa Kafkasya'dan Mosklar, Tibarenler ve Marların gelerek tarım ve balık�ılık ile meşgul olduklarını bildirmektedir. Orta Asya'da ve Orta doğu'dan gelen ticaret yollarının denize ulaştığı yer olan Trabzon'un ticari ve stratejik �nemi bu d�nemde de Ege kıyıları halkınca biliniyordu. Efsane olmakla birlikte meşhur Argonatlar Seferi bunu g�sterir. "Colehide-Kolşit" denilen şimdiki G�rcistan'ın bir kısmını ve oradan batıya doğru Trabzon'a kadar uzanan sahili i�ine alan mıntıkanın ormanlarının zenginliği ve dağlardaki madenler daha o zamanlarda meşhurdu. Milattan �ok �nce ge�tiği sanılan seferin gayesi Kolsşit'te asılı olduğu dilden dile dolaşan bir altın postu elde etmekti. "Altın post" un bu b�lgenin zenginliğinden kinaye olduğu s�ylenir. Her halde buraların servetine al�metti. Bazı rivayetlere g�re madencilik sanatı bu b�lgede oturan bir kavim tarafından bulunmuştur. II. Devir: Serbest Şehir Devri (M. �. 750 M. S. 50). Bu devir M. �. 8. Y�zyıl ortalarından Miladın ilk y�zyılı ortalarına kadar s�ren devirdir. Bu devirde M. �. 756 yılında Sinop'tan kolonizat�r Miletliler Trabzon'a gelmişlerdi. Zamanlarının en iyi denizci ve t�ccarları olan bu kol�nizat�rler aslen iyonya'nın en �nemli merkezlerinden Milet şehrindendirler. Buna nisbeten Miletliler veya Mileliler diye tanınırlar. Ege kıyılarından kalkıp boğazları aşarak Karadeniz'e �ıkan ve herşeyden �nce ticaret fikriyle hareket ettikleri s�ylenen Miletliler ilkin M. �. 785 yılında savaşla Sinop'u'ele ge�irmişlerdir. Tabii limanıyla Sinop Şehri bu insanların merkezi olmuş ve oradan Karadeniz'in her tarafına, alışverişe elverişli buldukları noktalara yayılmış ve yerleşmişlerdir. Miletliler, Sinop'u elde ettikten 29 yıl sonra Ordu ve Giresun ile birlikte, kendilerinden �nce var olan Trabzon'a da gelmişler ve ne şekilde olduğu bilinmeyen bir surette yerleşmişlerdir. Şehirden ilk bahseden, M. �. 400 yılında Onbinlerin bakiyesi olan sekizbin k�s�r kişilik ordu ile Trabzon'a gelen Yunanlı komutan ve filozof Ksenefon'dur. Şehir O'nun zamanında Sinop'a belli bir vergi �d�yordu. Onbinler Trabzon'da kendi dilini konuşan Sinop'a mensup Miletlileri buldular. Bir ay kadar Trabzon'a misafir kaldıktan sonra memleketlerine deniz yoluyla ulaşmak istediler. Ancak, Trabzonluların gemilerinin �nemli bir kısmı seferde olduğu i�in ordunun yanlızca bir kısmının Trabzonluların yelkenleriyle denizden, diğer kısmının ise karadan yollarına devam ettiği kaydediliyor. Miletliler, Trabzon'dan Asya'nın g�beğine ve Ortadoğuya ulaşan ticaret yolları �zerinden akan alışveriş hareketlerinin bağlanıp ��z�ld�ğ� Trabzon'da �ok b�y�k servetler elde etmişler ve merkezleri olan Sinop'u her sahada geride brakmışlardı. Trabzonluların y�zlerce par�alık gemileri gelen ve giden ticaret emtiasını Karadeniz'in her tarafına ve boğazları aşarak Ege kıyılarına taşıyordu. M. S. birinci y�zyılın ortalarına kadar, bazı sarsıntılarla birlikte devam eden bu serbest şehir d�nemi Roma hakimiyeti takip etti. III. Devir: Roma Devri (50-395) Romalılar, diğer Yunan s�m�rgelerine yaptıkları gibi Trabzon'a da "Serbest Şehir" �nvanı ve imtiyazını bırakmışlardı. Trabzon Romalılar i�in doğuda bir �s ve iaşe merkezi halini almıştı. Karadeniz'deki Yunan s�m�rgelerinin merkezi olan Sinop, Roma d�neminin başında �nemini kaybetmişti. Trabzon ise giderek g�� kazanmış ve Karadeniz'in en işlek iskelesi, en canlı ticaret merkezi haline gelmişti. Romalılar Trabzon'a konumundan dolayı �zel �nem veriyorlardı. Roma imparatoru Adrian M. S. birinci y�zyılda şimdiki Kalepark / G�zelhisar'ın denize doğru uzanan kayaların altını oydurarak bir liman yaptırmıştı. Osmanlı devrine kadar işe yarar halde kalmış olan bu liman sonraları kumla dolmuş ve kullanılmaz hale gelmiştir. Latince Bella Castron limanı olarak anılan bu liman, Avrupa-Asya ve Ortadoğu ticaretinde �ok �nemli bir yere sahipti. İ�ten veya denizden gelen transit emtia deve ve gemilerden, limanın tam �st�ndeki etrafı surla �evrili olan ve zamanına g�re umumi mağaza mahiyetinde olan bu antrepoya boşaltılır, i�eriye veya taşraya gidecek olan emtia dahi oradan y�klenirdi. Burası Avrupa'dan Asya'nın ortalarına kadar ulaşan tarihi ipek yolunun deniz ucundaki basamağında kurulan bug�nk� manasıyla bir serbest b�lge idi. Trabzon'un asıl şehirden bir bu�uk iki kilometre doğuda bulunan bu transit limandan başka dahili ticarete mahsus bir limanı daha vardı. Bu ikinci liman şehrin denize paralel giden kale duvarının �n�nde ve bug�nk� moloz mevkiinde idi. Doğu taraftan şehir surlarının denize uzatılmış bir kolu ve bir kulesi tarafından korunan Moloz Limanı son yıllara kadar ayakta kalabilmiş, ancak sahil yolunun a�ılmasıyla birlikte kalıntılarının �nemli bir kısmı yok olmuştur. Bundan sonra Trabzon ve Doğu Karadeniz Bizanslılar ile M�sl�manlar arasında el değiştirdi. 733 yılında M�sl�manlar b�lgede yeniden hakim olmuşlarsa da bu durum uzun s�rmedi ve Trabzon 739 yılında Bizanslılar tarafından geri alındı. Ancak şehir surların dışında M�sl�manların hakimiyeti uzun yıllar devam etti. Bizanslılar devrinde Trabzon Irak'ın da iskelesi idi. Abbasiler ilk devirlerde İstanbul'dan M�sl�manlara satılmak �zere ticaret eşyasının g�nderildiği başlıca liman Trabzon'du. O zamanlarda Trabzon'da daimi s�rette oturan M�sl�man tacirler vardı. Karadeniz'e Araplarca "Bahr-i Tirabizanda" denilmesi de Trabzon'un o d�nemdeki �nemini g�stermektedir. Devam 2. Trabzonun fethi 3. Trabzon'un kurtuluşu META TAG: Trabzon tarihi, Trabzon Rum İmparatorluğu, Komnenos krallığı, Trabzon limanı, trabzon osmanlı, trabzon roma, trabzon bizans, fatih trabzon, trabzonun fethi, karadeniz tarihi, tarbzon tarih�e, fetih trabzon, Karadeniz, Karadeniz b�lgesi, Karadeniz m�zikleri, kemen�e, horon, kemen�e mp3, horon video, Anadolu, Trabzon, Rize, Artvin, Giresun, Karalahana.Com! Doğu Karadeniz B�lgesi gezi, k�lt�r, tarih ve m�zik rehberi